Newly formed independent commissions lack qualified people!

The new constitution requires the parliament to decide on the names sent by the president to appoint as members of the independent commissions. These independent commissions are Elections Commission, Anti-corruption Commission and Judicial Commission. They will replace the existing transitional commissions set up by the previous parliament which drew up the new constitution.

While contemplating over the names of potential candidates for these commissions we see nothing but party politics. Selfish MPs putting their party policies or agendas before the needs of the country and desires of her people. Each party has been advocating for their agents to get approved by the parliament. At the same time, we have seen the opposition party, DRP, insistent on rejecting the names of the previous election commission based on their own election results in the recent presidential election and parliament election. Mohamed Ibrahim, the former chairman of the Election Commission, who was previously appointed to the post with the full backing of DRP, was rejected by them this time because they feel he betrayed them. Similarly, Hussein Siraaj, the former vice chairman of the commission was rejected by DRP MPs because he voiced not to cancel the candidancy of the opponent of Gassan Maumoon, the son of the former president and DRP candidate for Thimarafushi constituency.

We also notice that the names of the people sent by the president to the parliament are not the most suitable people for those positions. One example is the president's unwillingness to sent the name of Ali Rasheed, the former chairman of the Anti-corruption commission. We have information that while he is one of the few chartered accountants in the country he is not affiliated with any political party and has extensive experience in financial auditing. Also, we have seen the president reconsidering and pulling out the names after sending them to the parliament to consider.

The judiciary needs swift reform

I'm shocked at some recent sentences passed by the Male' criminal court. Not that I think them to be too harsh or too leanient, but it contradicts common logic. The more stronger reason is that two parties were recently acquitted while some others were convicted for the same charges under the same situations in the recent past. Not years, but only a few months ago. One party were acquitted for possessing fake US dollars, the court saying there is no such penal code to prosecute them. In the other case, some known gang members were acquitted for possessing dangerous weapons, the court saying, again, there is no such penal code to prosecute them. I wonder under which penal codes did the judges convict others in the past.

I know our penal code is outdated and not good for our times. Yet, I believe that does not mean the judges should pass down sentences to encourage or permit the production of fake foreign currencies and gang violence across the roads of Male' using dangerous weapons. There are several ways to manage this if the judges could think outside the box and until the new penal code is approved by the parliament. I call upon the parliament to approve the penal code under debate as early as possible rather than squabbling over the salaries of current and former presidents. Our parliamentarians must put needs of the society before their party politics.

The presidency has changed, the parliament has changed but not the judiciary. The same judges who were promoted to high ranks due to special linkage with the former regime. Their qualification and experience had not been a criteria then. Hence we see today people who have only first degrees and less than 5 years experience sitting as judges at the prominent highcourt. I don't believe a person is fit to sit as a judge as soon as he has arrived from abroad with an LLB. They must undergone proper training to be a judge and obtain enough experience in the legal system. As a person who had managed cases from both the lower courts and the high court I must say the high court is much disorganised and poor in their performance. Several of their sentences are self-contradictory like the case of Velivaru and Biyaadhoo.

Can the new judicial commission bring about the much needed reform the people expect from a court system which many had believed did not serve the justice?

Presidential Commission highlights 9 issues against former President Gayoom

source: miadhu daily

The Presidential Commission formed by President Nasheed to investigate large scale embezzlement and corruption of state funds and resources has revealed 9 issues of corruption allegedly carried out by the former President Maumoon Abdul Gayoom during his 30 year presidency.

In a statement issued yesterday the Commission stated that during the 30 year presidency, from 11 November 1978 to 10 November 2008, former President Gayoom gave priority to his family and close friends and spent large amounts of state funds on them and that the commission wanted to bring in the former President to answer questions regarding this, in light of the numerous evidences the commission has obtained to prove their case.

The first noted in the Commission’s statement is the issue highlighted in report produced by the Auditor General in 2008 after auditing the Presidential Palace. The report highlighted that while the government allocated Rf. 65 million, as aid for the poor and needy, in the state budget and handed over the funds to then Presidential Palace, Theemuge, the former President had spent large amounts, indiscriminately, on close friends and family.

The second issue noted was the spending several millions of rufiyaa on senior government officials and members of the parliament, for personal use, under the pretext of preventing corruption and not making any attempt to recover the monies from those who have not repaid the loans. The commission noted that over Rf. 125 million is still owed to the government.

The third issue noted is using presidential powers to prevent the prosecution of certain cases of corruption investigated by the Anti Corruption Board, established by the former President himself to investigate and eliminate corruption. Closing of some these corruption issues investigated by the Anti Corruption Board, instead of being prosecuted, after imposing a small administrative fine was also noted by the commission.

The fourth issue noted against the former President is reinstating of senior government officials exposed on corruption charges, after initially being removed from office. Such officials were usually given positions where corruption could be easily carried out.

The fifth issue was the case of Fisheries Projects Implementation Department (FPID). The sixth case noted was the interruption of ongoing negotiations on forming a national airline with Singapore Airlines and Emirates Airlines and signing a joint venture agreement to form a national airline with Malaysian Helicopter Services (MHS) without a feasibility study or business plan, resulting huge losses to the government.

The seventh issue noted was the selling of Vakarufali resort leased to STO, despite the sale being disapproved by the company’s board. The statement noted that the president office has exerted considerable pressure to sell the island to company part owned by the then police commissioner’s wife.

The eighth issue noted was failure to take action against members of his cabinet who was involved in large scale corruption despite being aware of such actions. The ninth issue highlighted against the former President was using his presidential powers to pardon or waive fines imposed by government institutions and legal authorities, without regard to rules and procedures.

The commission’s statement also noted that after due investigations with support and cooperation of Maldives Police Services and other government institutions, several cases are to be sent for prosecution.

އުއްތަމަ ފަޑިޔާރު ނުވަތަ ޖުޑިސަލް ކޮމިޝަނު ޒިންމާ އުފުލުމަށް ފަސްޖެހެނީބާ؟

ދިވެހިރާއްޖޭގައި ވެރިންނަށް މޮޅުގޮތަށް، ގިނަ ދުވަހު ވެރިކަމުގައި ހުރެވޭގޮތަށް، ބޭނުންހާ ފައިދާއެއް އެންމެ ބޮޑަށް ނެގޭގޮތަށް، ކުރެވެމުން އައި މަސްހުނި ނިޒާމު ނިމި، އާ ގާނޫނު އަސާސީއެއްގެ ދަށުން 3 ބާރު ވަކިކުރެވިފައިވާ ރައްޔިތުންނަށް ފައިދާހުރި، ހެޔޮވެރިކަމެއް ކުރުމަށް ބާރުއަޅާ ރިޔާސީ ނިޒާމެއްގެ ދަށުން ވެރިކަން މިވަނީ ފެށިފައެވެ. މިގައުމުގައި ހަމަހަމަކާއި އިންސާފު ގާއިމުކޮށް، ގާނޫނީ ވެރިކަމެއް ގާއިމުކުރުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރަން ޖެހިފައި މިވަނީ ޖުޑިޝަރީ (ކޯޓުތައް ހިމެނޭ އަދުލު އިންސާފު ގާއިމުކުރުމުގެ ދާއިރާ) އަށެވެ. ނަމަވެސް، ފެންނަ މަންޒަރުތަކުންނާއި އިވޭ އަޑުތަކުން ޖުޑިޝަރީގެ ހާލަތާމެދު ހިތާމަކުރެވެއެވެ.

އިސްލާހުކުރަންޖެހޭ ކަންތައްތައް:

1. ކޯޓުތަކުގައި މައްސަލަތައް ފުނިޖެހި ލަސްވަމުންދާ މައްސަލައާމެދު އާއްމުންނާއި ދައުލަތުގެ އަނެއް ދެބާރުން ކަންބޮޑުވާކަން ހާމަކުރުމުން އެފަދަ ކަންތައްތައް ރަނގަޅުކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އެފަދަ ޝަކުވާކުރާ ފަރާތްތަކާމެދު ބާރުގެ ބޭނުންކުރަން ގާޒީން ބޭނުންވުން. މިކަމުން ދައްކުވައިދެނީ އެފަދަ ގާޒީން މިހާރު އަމަލުކުރެވެމުންދާ ރިޔާސީ ނިޒާމަށް ބީރައްޓެހިކަމާއި، ސަނަދެއް އޮތަސް މަގާމަށް ނާގާބިލުކަމާއި، މަގާމަށް ތަސައްރަފުނުފުދޭކަމެވެ. ޖުޑިޝަރީއާމެދު ރައްޔިތުންގެ ގެއްލިފައިވާ އިތުބާރާއި ޔަގީންކަން ހޯދޭނީ އެފަދަ ފަރާތްތައް ގާޒީންގެ މަގާމުން ވަކިކޮށްގެންނެވެ. އައްޑޫ ރިސޯޓު މައްސަލައަކީ ކޯޓުގައި ގިނަދުވަސްވެފައިވާ މައްސަލައެއްކަން މިރާއްޖޭގެ އެތައް ބަޔަކަށް އެގޭއިރުވެސް އަދި އެކަމަކީ އެތަކެއް ރައްޔިތުންގެ މަސްލަހަތު ހިމެނޭ ކަމަކަށްވީއިރު، ރައްޔިތުންގެ ފަރާތުން ނުވަތަ ދައުލަތުގެ އަނެއް ދެބާރުންކުރެ ބާރަކުން އެކަމާމެދު ކަންބޮޑުވާކަން ހާމަކުރުމަކީ މަދަނީ ކޯޓުގެ އިސް ގާޒީ ނުވަތަ އެތަނެއްގައި އެމައްސަލަ ބަލަންހުރި ގާޒީއަކު އަމިއްލައަށް އިސްތިފާދޭންޖެހޭވަރުގެ ކަމެކެވެ. ޒިންމާ ނެގުމަކީ ނުވަތަ ކަމުގެ ރީތިގޮތަކީ މިއީއެވެ. ރިޔާސީ ނިޒާމުގެ ސިފައަކީވެސް މިއެވެ.

2. ކުޑަކުދިންނާ ބެހިގެން ކޯޓުތަކަށް ހުށައެޅޭ މައްސަލަތަކުގެ ތެރޭގައި އާދައިގެ މީހަކަށް އެއްވެސް ޝައްކަކާނުލައި ޝާބިތުކުރެވޭފަދަ މައްސަލަތައްވެސް ގާނޫނުގައި ނުވަތަ ގާނޫނު އުގޫބާތުގައި ހެކި ހުށައަޅަންބުނެފައި އޮތްގޮތަކުން ނުވަތަ އޭގެ މާއްދާއެއް މާނަކުރުމުގެ ތެރޭގައި އެފަދަ މައްސަލަތައް ކޯޓަށް ސާބިތުނުކުރެވޭކަމަށް ނިންމައި، ބޮޑެތި މުޖިރިމުން އަނެއްކާވެސް މުޖުތަމައަށް ދޫވެގެން ދިޔުން. ކުޑަކުއްޖަކާ ބެހިގެން ކޯޓަށް ސާބިތުނުކުރެވުނު މީހަކު އަނެއްކާވެސް ކުޑަކުއްޖަކާ ބެހިގެން ފުލުހުން ބަންދުކުރަންޖެހުމުން، މިފަދަ ކަންތައްތަކާމެދު ފުލުހުންގެ އިދާރާއިން ދާދިފަހުން ވަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައެވެ. ހަމައެފަދައިން، ހުކުމް އިއްވުމުގައި ކުޑަކުދިންނާބެހޭ އެކުދިންގެ ބަލަދުވެރިން (ބައްފައިން ނުވަތަ ބޮޑުބޭބެމެންފަދަ އެކުދިން އިތުބާރުކުރާ މީސްމީހުން) ނާއި ބީރައްޓެހިންނާ އެއްވެސް ތަފާތުކުރުމެއް ނުގެންގުޅުން. ހަގީގަތަކީ، އެފަދަ ކުއްޖަކު އިތުބާރުކުރާ ގާތްތިމާގެ މީހެއްގެ ފަރާތުން އެކުއްޖަކަށް ލިބޭ ގެއްލުމަކީ އެތައްގޮތަކުން ބަލާނަމަ، ޒަހަމްތައް ފުންވެފައި އޭގެ އަސަރު ދެމިގެންދާނެކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން އެފަދަ މީހަކަށް ދެވޭ އަދަބު އެފަދަ ކުށެއްކުރާ އެހެންމީހަކަށް ދެވޭ އަދަބަކަށްބުރެ ބޮޑުވާންޖެހޭނެއެވެ.

މިލިޔުމުގެ ބޭނުމަކީ މިހާރުން މިހާރަށް ފެންނަންހުރި މުހިއްމު ދެތިން ކަމެއް ފާހަގަކޮށްފައި، މިފަދަ އެތަކެއް މައްސަލައެއް ހުރިކަން ޖުޑިޝަލް ކޮމިޝަނުން ދެނެގަނެ އެކަންކަމާމެދު ހައްލުހޯދުމަށް ގޮވާލުމެވެ. ސަބަބަކީ އެފަދަ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ފާޑުކިޔާ ފަރާތަކާމެދު ނިޔާކަޑައެޅުމަކީ ތަހުޒީބީ ގޮތެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި އެބުނާ ކޯޓުތަކުގެ ގެއްލިފައިވާ ކަރާމާތް އަބުރާ ލިބޭނެގޮތެއްވެސް ނޫން ކަމަށް ފެންނާތީވެއެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި އެފަދަ ކަންތައްތަކުން އާއްމުންނަށް ކޯޓުތަކުގެ ގާޒީން ސިފަވެގެން ދަނީ މަގާމަށް ނާގާބިލު ހާލުގައި ބާރާއި ނުފޫޒުން ބޮޑެތި މަގާމުތަކެއް ލިބިފައިތިބި، މަގާމަށް ތަސައްރަފުނުފުދޭ ބަޔެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ނިމިގެން ދިޔަ ވެރިކަމުގައި ފެނިފައިވެސް ހުރީ އެފަދަ ކަންތައްތަކެކެވެ. ގާޒީންގެ މަގާމާއި ތައުލީމީ ފެންވަރާއި ތަޖުރިބާއަށް ބަލާއިރު ވަރަށް އަޖާއިބުކުރަނިވި ކަންތައްތައް ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ. މިސާލަކަށް، ތިމާއާ އެއްކޮށް ކިޔަވައިގެން އައި ކުދިން ދަށުކޯޓުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރަން ފެށިއިރު، ޑިގްރީ ފެންވަރުގެ ފާހެއް ހޯދައިގެން ދެތިން އަހަރުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގެ އެންމެހައިބަތު ބޮޑު އެއްކޯޓުކަމުގައިވާ ހައިކޯޓުގެ އިސްގާޒީންގެ ގޮނޑީގައި އިށީންނަވައިފިއެވެ.

ސަރުކާރުގެ ހަރަދު ކުޑަކުރުމަށް މިނިސްޓްރީތަކުގައި ތިބި ބޮޑެތި މުސާރަލިބޭ ސިވިލްސާވިސްގެ މުވައްޒަފުން ވަކިކުރަން ރައީސް ނަޝީދު އަންގަވައިފި

މިނިސްޓަރީތަކުގެ ޑިރެކްޓަރުންނާއި ޕާމެނަންޓު ސެކެރެޓަރީން ސަރުކާރުން ވަކިކުރަންބޭނުންވާއިރު، ބޭކާރު ސިޔާސީ މަގާމުތަކުން މީހުން ވަކިކުރާކަށް ބޭނުމެއްނުވޭ!

ލިޔުނީ: އަލީ ސަލީމް

އައިއެމްގެ ވަފުދަކުންވަނީ އިއްޔެވަނީ ދަރުބާރުގޭގެ ފަންސަވީސް މާލަމްގައި ނޫސްވެރިންނާ ބައްދަލުކޮށް ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދުގެ ނާޒުކު ހާލަތާމެދު ވާހަކަދައްކާފައެވެ. އެމީހުން ފާހަގަކުރި އެންމެ މުހިއްމު ނުކުތާއަކީ ސަރުކާރަށް ލިބޭ އެއްޗަކާއި ސަރުކާރުން ކުރާ ހަރަދާ ނުބައްދަލުވަމުންދާ ތަން ފެންނަކަމަށާއި އޭގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު އޮތީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި ހާލަތެއްގައި ކަމުގައެވެ. އަދި ވަކިން ހާއްސަކޮށް، ދުނިޔެއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ އިގުތިސާދީ ހީނަރުކަމާހުރެ ރާއްޖޭގެ ޓޫރިޒަމް ދަށަށްގޮސް، މަސްވެރިކަންވެސް އެހާ ރަނގަޅުނޫން ކަމަށާއި އެހެންކަމުން މިދާ ގޮތަށް ދާންވެއްޖެޔާމު ރާއްޖެއަށް ވަރަށް ނޭދެވޭ ހިތްދަތި ގޮތްތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެކަމަށެވެ.

އައިއެމްގެ އެވަފުދުން ސަރުކާރަށް ހުށައެޅި ކަރުދާހަކާ ގުޅިގެން ރައީސް ނަޝީދުވަނީ މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި ސަރުކާރުގެ ހަރަދުތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި މިނިސްޓްރީތަކުގައި ތިބި ބޭނުމެއްނެތް ބޮޑެތި މުސާރަލިބެމުންދާ ސިވިލްސާވިސްގެ މުވައްޒަފުން ވަޒީފާތަކުން ވަކިކުރުމަށް މިނިސްޓަރުންނަށް އަންގައި އެކަން އިއުލާންކޮށްފައެވެ. ރައީސް އޮފީހުގެ ޕްރެސް ސެކެރެޓަރީ ޖުހާ ޒުހައިރު ވިދާޅުވީ ކޮންމެ މިނިސްޓްރީއެއްގައި އެތަކެއް ޑިރެކްޓަރުންނެއް ތިބޭކަމަށާއި ބައެއް މިނިސްޓްރީތަކުގައި ދެ ޕާމެނަންޓް ސެކެރެޓަރީ ތިބޭކަމަށާއި މިއީ ވަރަށް މުސާރަ ބޮޑެތި މަގާމުތަކެއް ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން މިނިސްޓްރީތަކުގެ ވެރިންގެ މުސާރައިން 20 އިން ސައްތަ ކަނޑަށް ހުށައަޅުއްވައެވެ.

ސިވިލް ސާވިސްއާއި ސަރުކާރާ ދެމެދު ހިޔާލު ތަފާތުވެފައިވާ އިރެއްގައި ހަމައެކަނި ސިވިލް ސާވިސްގެ މުވައްޒަފުން ވަކިކުރުމަށް ސަރުކާރުން ގޮވާލައި އިއުލާންކުރުމުން ވަރަށް ބޮޑަށް ސުވާލު އުފެދެއެވެ. ސަބަބަކީ (ހ) މިހާރު އެކި މިނިސްޓްރީތަކުގައި ސިވިލްސާވިސްގެ ބޮޑެތި މަގާމުތަކުގައި ތިބީ ކުރީ ސަރުކާރުން މަތިމައްޗަށް ޕްރޮމޯސަންދީގެން ބޮޑުކޮށްފައި ތިބި މީހުންނަށްވެފައި އެމީހުންގެ އެއްބާރުލުން ނަޝީދުގެ ސަރުކާރަށް ނުލިބޭކަމަށް ތުހުމަތުކުރަމުން ދާއިރެއްގައި އެމީހުން ސަރުކާރުގެ އިދާރީ ހިންގުމުގެ ބައިން އެއް ފަރާތްކުރުމަށް ޖެހި މަޅިއެއްކަމުގައި ބެލެވުން. (ށ) ރައީސް ނަޝީދުގެ ސަރުކާރުން ބޭކާރު ގޮތެއްގައި އެތަކެއް ސްޓޭޓު މިނިސްޓަރުންނަކާއި އެޑުވައިޒަރުންނަކާއި އެންވޯއީންތަކެއް އައްޔަންކޮށް، ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫނު ސިޔާސީ މަގާމުތަކަށް އައްޔަން ނުކުރާހާ ގިނައިން ރައީސް ނަޝީދުގެ ވެރިކަމުގެ 3 މަހުގައި ސިޔާސީ މަގާމުތަކަށް މީހުން އައްޔަންކޮށްފައިވާއިރު، ސިޔާސީގޮތުން އައްޔަންކުރައްވާފައިވާ ބޭކާރު މީހުން ސަރުކާރުން ވަކިކުރަން ރައީސް ނަޝީދު ދެކޮޅު ހައްދަވަމުން ގެންދިޔުން.

އަހަރެމެން ރައީސް ނަޝީދަށް ދަންނަވަންއޮތީ ތައައްސުބުން އެއްފަރާތްވެ ހުންނަވައި، ތިޔައީ މުޅި ގައުމުގެ އަގުލަބިއްޔަތުން ހޮވާފައި ހުންނެވި ރައީސްކަން ހަދުމަކުރައްވަމުން، މިގައުމުގެ ބޮޑުކުދި އެންމެނާ މެދު ހަމަހަމަ ކަމާ އިންސާފުން ކަންކުރައްވާށެވެ. ސަރުކާރުގައި ތިބި ބޭކާރު ހުރިހާ ވެރިން ވަކިކުރައްވާށެވެ. ސިވިލްސާވިސް އެއް ނުވަތަ ސިޔާސީ މީހެއް ނުވަތަ ތިމާ ނިސްބަތްވާ ޕާޓީގެ މެމްބަރެއް ތަފާތުކުރެއްވުމެއްނެތިއެވެ. ތިޔަ އައްޔަންކުރަމުން ގެންދަވާ މީހުން އައްޔަންކުރުން ހުއްޓާލަން އައިއެމްއެފްއިން ނުބުނަނީހެއްޔެވެ؟ ހަގީގަތަށް ބަލާއިރު ސިވިލްސާވިސްގައި ތިބި މީހުންގެ މުސާރައަށްވުރެ ސިޔާސީގޮތުން ތިޔަ އައްޔަންކުރައްވާފައި ތިބޭ މީހުންގެ މުސާރަ ބޮޑުވެފައި، ގައުމުގެ ބަޖެޓަށް ކުރާ ވޭންބޮޑެވެ. މިއަދު އެފިޔަވަޅު އަޅަންޖެހިއްޖެއެވެ. މަޖުބޫރުވެއްޖެއެވެ. ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދު ރަނގަޅުކުރެވޭނީ އޭރުންނެވެ. ނޫނީ ރައްޔިތުންގެ ހައިހޫނުކަމުގައި މަނިކުފާނު ދައްކަވައިދެއްވި ނަމޫނާއާ އެއްގޮތަށް އެންމެތަކުން މުޒާހަރާއަށް ނުކުމެ ކުރީގެ ރައީސް އަމީނަށް ހެދިހެން މަނިކުފާނާމެދު ހަދައިދާނެކަމާމެދު އަހަރެމެން ބިރުގަނެއެވެ.

މޫދަށް އެރިއުޅުނު 14 އަހަރުގެ ކުއްޖަކު މަރުވެއްޖެ؛ މަސައްކަތްކުރާ ތަންތަނުގެ ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަމާބެހޭ ކަންކަމުގައި ސަރުކާރަށް ހަރުދަނާގޮތެއްގައި މަސައްކަތްކުރެވޭބާ؟

ލިޔުނީ އަލީ ސަލީމް

މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި ސ މީދޫގައި މޫދަށް އެރިއުޅުނުގެ ކުއްޖަކު ގެބިގެން މަރުވެއްޖެއެވެ. އެކަމެއް ހިނގީ ސ. މީދޫ އާއި ކުރިން އެއްފަސްކޮށް އޮތް އިސްމެހެލާހެރެ ވަކިކުރުމަށް ކަނޑާފައިވާ ކޯރާ ދިމާ މޫދަށް އެރިއުޅެނިކޮށެވެ. އޭނާ މޫދަށް އެރި އޮތް ހިސާބާ ދިމާލުން ގުންޑޮޅިން ބައެއް އޭނާގެ ގައި މައްޗަށް ވެއްޓި، އޭގެން ސަލާމަތްނުވެވި، ގެބިގެންނެވެ. މިއީ މިފަދަ އެންމެ ހާދިސާއެއް ނޫނެވެ. މަސްމާރުކޭޓުގައި ހުރި ވަޅަކަށް އެރިގެން ބަޔަކު މީހުން މަރުވީވެސް މިފަދަ ހާދިސާއެކެވެ. އެކޯރު ކޮނުނު ބަޔަކު ގުންޑޮޅި ނުވެއްޓޭނެ ގޮތަކަށް ހަދާފައި ހުރި ނަމަ ނުވަތަ އެސަހަރައްދަށް މޫދަށް އެރިއުޅުމަކީ މަނާކަމެއްކަން އެނގޭނެގޮތަށް ނުވަތަ އެދިމާލަށް މޫދަށް ނޭރެވޭނެގޮތަށް ފެންސެއް ޖަހާފައި ހުރިނަމަ އެ ކުއްޖާ މިއަދު ދުނިޔޭގައި ހުރީހެވެ. ގާނޫނީ ގޮތުން ބަލާއިރު އެމަސައްކަތްކުރި ބަޔަކާމެދު ކުރަންޖެހޭ ވަރަށް ސަލާމަތީކަންތައްތައް ކޮށްފައިނުވުމުން) ނެގުލިޖެންސްއާ ގުޅިގެން ދައުވާކުރެވޭނެއެވެ.

ހަމައެގޮތަށް، ކޮންކުރިޓުން ހަދައިން ބަންދުކޮށްފައިހުންނަ ވަޅުފަދަ ތަންތަނަށް ފައިބާއިރު ސަމާލުވާންޖެހޭ ކަންތައްތަކުގެ މައުލޫމާތު އެމަސައްކަތްކުރި ބަޔަކަށް ލިބިފައިހުރިނަމަ މަސްމާރުކޭޓު ސަރަހައްދުގައި ހިނގި ހާދިސާ މެދުވެރި ނުވީހެއެވެ. ކޮންކުރީޓު ވަޅުފަދަ ތަންތަނަށް ފައިބައިގެން މީހުން ރާއްޖޭގައި މަރުވަނީ އަލަކަށް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، އަދިވެސް އެފަދަ ހާލަތްތަކުގައި އަމަލުކުރާނެ އުސޫލު އެގެނީ ދެތިން މީހަކަށެވެ. އެފަދަ ހާލަތްތަކުގައި އަމަލުކުރާނެ އުސޫލުތަކާބެހޭ މައުލޫމާތު ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާއިން އާއްމުންނަށް ބުނެދީ ހޭލުންތެރިކުރެވުނު ހެއްޔެވެ؟ އަހަރެމެން އަނެއްކާވެސް ތިބެންވީ އެފަދަ އަނެއް ހާދިސާ ދިމާވެދާނެކަމަށް ބަލައި ކަރުނައޮހި ރޯންތައްޔާރަށްތޯއެވެ؟ އެހާދިސާއިން އިބުރަތްލިބިގަނެ، ދެވަނަ ފަހަރަކަށް އެފަދަ ކަމެއް މެދުވެރިނުވާނެ ގޮތަކަށް އަމަލުކުރާނެ ގޮތް ދެންތިބި ބަޔަކަށް ބުނެދިނުމެއް ނެތީ ހެއްޔެވެ؟

މަސައްކަތްކުރާ ތަންތަނުގައި ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަމާބެހޭ ގޮތުން އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަކީ އެމަސައްކަތްތައް ކުރާ ބަޔަކަށް އެހާ މުހިއްމު ކަމަކަށްނުވެއެވެ. ސަބަބަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި އޮކިޔުޕޭޝަނަލް ހެލްތް އެންޑް ސޭޕްޓީ (މަސައްކަތްކުރާތަނުގެ ސަލާމަތާ ރައްކާތެރިކަމާ) ބެހޭ ގާނޫނެއް ނުވަތަ ގަވާއިދެއް ނެތުމެވެ. އަދި އެފަދަ ކަންކަމާމެދު ސަރުކާރުން ވަމުންދާ އިހުމާލެވެ. މަސައްކަތްކުރާ ތަންތަނުގައި ސަލާމަތީގޮތުން ކުރަންޖެހޭ ކަންތައްތަކާ އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތަކާބެހޭ ގާނޫނެއް މަޖިލީހުން ފާސްކުރެވިފައި ނުވާތަނުގައި އެފަދަ ކަންތައްތަކާމެދު އާއްމުން ހޭލުންތެރިކުރުވައި އުސޫލުތަކާއި މިންގަޑުތައް އެކުލަވާލައި އެކަންތައް ތަންފީޒުކުރާނެ ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާއެއްވެސް ނެތެވެ. އުޅެން ބޭނުންވަނީ ދޮންމީހުން އުޅޭގޮތަށެވެ. ނަމަވެސް، އެމީހުން ކުރާ ރަނގަޅުކަންތައްތަކެއް ބަލައިގަންނާކަށް ބޭނުމެއްނޫނެވެ!

މަހުލޫފު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައަޅައިގެން އުޅޭ މައްސަލައަކީ ޒާތީ މައްސަލައެއް!

މަހުލޫފު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައަޅައިގެން އުޅޭ މައްސަލައަކީ ޒާތީ މައްސަލައެއް!

މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި ގަލޮޅު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު މަހުލޫފު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ކުއްލި މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ހުށައަޅައިގެން އުޅޭ މައްސަލައަކީ ޒާތީ މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ބަލާނެ ޖާގަ ވަރަށް ބޮޑެވެ. ސަބަބަކީ

(ހ) ޑީއާރުޕީ އާއި ޕީއޭގެ ރޭވުމަކުން ހުސްނު ސުއޫދު ބަންޑާރަ ނައިބުކަމަށް އައްޔަންކުރިޔަ ނުދޭން ކުޅަ ކެހިވެރި މަސައްކަތް އެމީހުން ހީކުރި ގޮތާ ހިލާފަށް ފަނުފުލުން ދިޔުމާއި އެފަދަ ދެވަނަ ފުރުސަތަކަށް ބޭނުންވެފައި ތިބުން

(ށ) ކޯޓުތަކުގައި މައްސަލަތައް ކުރިއަށް ނުގޮސް މަޑުޖެހިފައި ހުންނަ ވާހަކައަކީ ރާއްޖޭގެ އެންމެން ދައްކާ ބާވާހަކައަކަށްވެފައި އޮއްވައިމެ، އެވާހަކަ ބަންޑާރަ ނައިބު ބުނެލައިގެން މާ މުހިއްމު ބޮޑު މައްސަލައަކަށް އިދިކޮޅު ޕާޓީގެ މެމްބަރަކަށް ވުން. ހާއްސަކޮށް، ރައްޔިތުންނާ ގުޅޭ މުހިއްމު އެތަކެއް މުހިއްމު ކަންތައްތަކާއި މައްސަލަތަކަކަށް ހައްލު ހޯދަން މަސައްކަތްކުރަންޖެހިފައި އޮއްވާމެ މިކަހަލަ ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ އެންމެ މީހެއްގެ މައްސަލައެއް ނަގައިގެން އުޅުން.

(ނ) ރިޔާސީ ނިޒާމެއްގައި ސަރުކާރާއި ކޯޓުތަކަކީ ވަކިވެފައިވާ 2 ބާރުކަމަށްވެފައި، ކޯޓުތަކުން މައްސަލަ ކުރިއަށް ނުގެންގޮސް މަޑުޖައްސާކަމަށްވެއްޖެޔާމު އެކަމާ ވާހަކަދައްކާ ފިޔަވަޅު އެޅުމަކީ (ޗެކްސް އެންޑް ބެލެންސްގެ ވިސްނުމުގައި) ދެން ތިބި ދެބާރު ކަމަށްވާ ސަރުކާރާއި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޒިންމާއެއްކަމަށްވެފައި، ކޯޓުތަކުގައި ހުރި މައްސަލަތައް އަވަސްކުރުމަށް ކޯޓުތަކަށް ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ބަންޑާރަނައިބު ބާރުއެޅުމަކީ ސަރުކާރުގެ ދުސްތޫރީ ޒިންމާއަކަށްވުން.

(ރ) ރައީސް އޮފީހުގެ މުވައްޒަފަކާ ގުޅޭ ބަދުއަހުލާގީ މައްސަލައެއް ކޯޓުން ނުބަލާ ދިގު ދަންމަމުން ގެންދާތާ މަސްތަކެއްވެފައިވާކަން ޕްރޮސިޔުޓަ ޖެނެރަލު ވިދާޅުވީއިރު އެއީ ކޯޓުގެ ކަރާމާތް ނަގާލި ވާހަކައަކަށް ނުވެފައި އެފަދަ އެހެން މައްސަލައެއް، ހާއްސަކޮށް އެތަކެއް އައްޑޫ ރައްޔިތުންގެ މަސްލަހަތު ހިމެނޭކަމެއްގައި ކޯޓުތަކުން އެގޮތަށް އަމަލުކުރަމުންދާތީ އެކަމާ އެއްޗެކޭ ބުނުމަކީ މާބޮޑުކަމަކަށް ހަދައިގެން އުޅުން.

ބަލަ، މަހުލޫފެވެ، ކޯޓުތަކުގައި މައްސަލަތައް ފުނިޖެހި އެތައް ބަޔެއްގެ ހައްގުގެއްލިވާއިރުވެސް، އަނގައިން ނުބުނެ ތިބެންވީހެއްޔެވެ؟ ކޯޓެއްކަމަކު، ބަންޑާރަ ނައިބެއްކަމަކު، ނޫނީ އުއްތަމަ ފަޑިޔާރެއްކަމަކު، އެބަޔަކާ ހަވާލުވެފައިވާ މަސްއޫލިއްޔަތު ރަނގަޅަށް ނުއުފުއްލާކަމަށް ވެއްޖެޔާމު އެކަމާމެދު ފާޑުކިޔަންވާނެއެވެ. ކަންކަން ރަނގަޅުކުރެވޭނީ ފާޑުކިޔައިގެންނެވެ. ކަންކަމާމެދު ފާޑު ނުކިޔޭނެނަމަ ޑިމޮކުރަސީއެއްގެ ބޭނުމަކީ ކޮބައިތޯ ބުނެދީބަލާށެވެ؟ އެކަން ނޭގެންޏާމު، ގޮނޑި ބަހައްޓާފައި ގެއަށް ވަޑައިގަންނަވާށެވެ. ކޮންމެހެން މަޖިލީހުގެ ތެރޭގައި އަނެއްކާ ވެސް ޑުރާމާ ކުޅެން ފަށާނެކަމެއްނެތެވެ. މިދިޔަ މަޖިލީހުގެ ދައުރުންވީ ވަރުން ފުދިއްޖެއެވެ. ދެން އިތުރަށް ރައްޔިތުންގެ ލާރިން އިސްރާފުކޮށް ބަޔެއްގެ ވަގުތު ނަގާލާނެ ކަމެއް ނެތެވެ. ރަނގަޅު ކަމެއް ކުރަންޏާމު މިހާތަނަށް ކޯޓުތަކުގައި ކުއްލި މައްސަލައިގެ ގޮތުގައި ހުށައެޅިފައި އޮތީ ކިތައް މައްސަލަތޯ އާއި އެމައްސަލަތައް ނުނިމި ކިހާ ދުވަހެއް ވެއްޖެތޯ ސްޕުރީމު ކޯޓަށް ނުވަތަ ވަކިވަކި ކޯޓުތަކަށް ލިޔެގެން ހޯދަބަލާށެވެ.

ސަރުކާރު ހިންގުމުގެ ބާރުތައް ހަނިކުރުމަކީ ގޯހެއް؛ ނަމަވެސް، ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރުން އައްޔަންކުރުން ހުއްޓުވަންޖެހިއްޖެ!

ސަރުކާރު ހިންގުމުގެ ބާރުތައް ހަނިކުރުމަކީ ގޯހެއް؛ ނަމަވެސް، ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރުން އައްޔަންކުރުން ހުއްޓުވަންޖެހިއްޖެ!

ދާދި ފަހުން ގައުމީ ޕާޓީގެ މެމްބަރު ރިޔާޒު ރަޝީދު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައެޅި ބިލަކީ ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރުންނާއި މިނިސްޓަރުންގެ ނައިބާއި އެޑުވައިޒަރުން ފަދަ ސިޔާސީ މަގާމުތަކަށް މީހުން އައްޔަންކުރުމުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ރުހުން ހޯދުމަށް ގޮވާލާ ބިލެކެވެ. މިބިލުގެ ބޭނުމަކީ ބޭކާރު ގޮތުގައި ސްޓޭޓު މިނިސްޓަރުން އައްޔަންކުރުން ހުއްޓުވުމާއި މަގާމަށް ނޭކަށޭނަ މީހުން (އެމީހުންގެ އޮތް ކުށުގެ ރެކޯޑެއްގެ ސަބަބުން ނުވަތަ އެފަދަ އެހެން ކަމެއްގެ ސަބަބުން) އެމަގާމުތަކަށް އައްޔަންކުރުން ހުއްޓުވުމެވެ. މިފަދަ ބިލެއް އޮތްނަމަ ދިވެހި ދައުލަތަށް ހިޔާނާތްތެރިވެ މަރަށް ހުކުމްކުރެވިފައިވާ އަބްދުއްﷲ ޝާހިދަށް ސްޓޭޓު މިނިސްޓަރުކަން ދިނުމާއި ވަރުވަރުގެ ދައުލަތުން ބޮޑު މުސާރަދޭގޮތަށް އައްޔަންކުރެވޭ އެޑުވައިޒަރުންނާއި އެންވޯއިން އައްޔަންކުރުމަށް ހުއްޓުމެއް ގެނެވި، ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުން ތަނަވަސްކުރުމަށް ހުރި ފައިސާކޮޅު ރައްކާކުރެވުނީހެވެ.

ނަމަވެސް، ރިޔާސީ ނިޒާމެއްގައި ބާރުތައް ވަކިކުރެވިފައިވާ އިރު، ސަރުކާރު ހިންގުމަށް ސިޔާސީ ގޮތުން ރައީސް އައްޔަންކުރަންޖެހޭ މަގާމުތަކަށް މީހުން އައްޔަންކުރުމުގެ އިހުތިޔާރު ހަނިކުރުމަކީ އެންމެ ރަނގަޅުގޮތެއްނޫނެވެ. ސަބަބަކީ، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ތެރޭގައި އުފެދޭ ސިޔާސީ ވާދަވެރިކަމުގެ ތެރޭގައި ސަރުކާރުން އައްޔަންކުރަންޖެހޭ މަގާމުތަކަށް މީހުން އައްޔަންނުކުރެވި، އާހިރު ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ސަރުކާރުގެ ހިންގުން މަޑުޖެހިގެން ދިޔުން ގާތެވެ. މިސާލަކަށް، ހުސްނު ސުއޫދު ބަންޑާރަ ނައިބުގެ މަގާމަށް އައްޔަންކުރިޔަ ނުދޭންވެގެން ޑީއާރުޕީ އަދި ޕީއޭއިން އެކުރި މަސައްކަތަކީ ގާނޫނު އަސާސީގައި އެބުނާ ވަޒީރުންނަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރުހުން ހޯދުމުގެ ނިޔަތާ ފުށުއަރާކަމެކެވެ. ސިޔާސީ އަދާވާތްތެރިކަން ނޫން އެހެން ކަމެއްނޫނެވެ. ސަބަބަކީ، އެބައިމީހުންނަށް ހުސްނު ސުއޫދު އެމަގާމަށް ނުހޮވަންވީ ރަނގަޅު ސަބަބެއް ދެއްކިފައިނުވާތީވެއެވެ.

ދެން، އުފެދޭނެ ސުވާލަކީ ރައީސްގެ ބާރުތައް ހަނިނުކޮށް ރައީސަށް ލިބިދޭ ގާނޫނީ ބާރު ނަހަމަގޮތުގައި ބޭނުންކުރުން (މިސާލަކަށް ބޭކާރު ސިޔާސީ މަގާމުތައް އުފައްދައި، ކަމަށް ނޭކަށޭނަ މީހުން އައްޔަންކުރުން) ހުއްޓުވާނީ ކިހިނެއްހެއްޔެވެ؟ މިކަން ކުރެވޭނެކަމަށް ފެންނަ ގޮތަކީ މިހާރު ރިޔާޒު ރަޝީދު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށައަޅައިގެން އުޅޭ ބިލު ކޮމެޓީއަކަށް ފޮނުވައިގެން ބޮޑެތި އިސްލާހުތަކެއް ގެނެސް، ސަރުކާރުގެ ސިޔާސީ އޮނިގަނޑާބެހޭ ބިލެއް އެކުލަވާލުމެވެ. ހުންނާނެ މިނިސްޓްރީތަކުގެ އަދަދާއި، ކޮންމެ މިނިސްޓްރީއެއްގައި ތިބޭނެ ސިޔާސީ މަގާމުތަކުގެ އޮނިގަނޑެއް އެކުލަވާލުމެވެ. މިސާލަކަށް، ކޮންމެ މިނިސްޓްރީއެއްގައި އެންމެ މިނިސްޓަރަކާއި އެންމެ ނައިބަކާއި އެންމެ ޕޮލިޓިކަލް އެޑްވައިޒަރެއް ހުންނަގޮތަށް ހެދިދާނެއެވެ. ސްޓޭޓު މިނިސްޓަރުން ހަމަ އެކަނި ތިއްބަވާނީ ޕްރޮވިންސްތަކުގައި ކަމަށް ލިޔެވިދާނެއެވެ. ނުވަތަ އެމީހުންގެ ނަމަކަށް ގަވަނަރު ކިޔިދާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ފާސްކުރާ ސިޔާސީ މަގާމުތަކުގެ އޮނިގަނޑަށް މަގާމެއް އިތުރުކުރެވޭނީ އެގާނޫނު އިސްލާހުކޮށްގެން ކަމަށް ލިޔެވިދާނެއެވެ.

ސަރުކާރުގެ ސިޔާސީ އޮނިގަނޑެއް އޮތުން މުހިއްމުވަނީ

1. ދިވެހި ދައުލަތުގެ މިނިސްޓްރީތައް ދެމިގެންދާ މުއައްސަސާތަކަކަށް ހެދުން: މިހާރު މިވާގޮތަކީ ކޮންމެ ރިޔާސީ ދައުރަކަށް އަލަށް މިނިސްޓްރީއެއް އުފައްދަނީ ނޫނީ ނަން ބަދަލުކޮށްލަނީއެވެ. ކޮންމެ 5 އަހަރަކުން މިނިސްޓަރީގެ ނަން ބަދަލު ވަންޏާމު އިދާރީ ދުވެލި މަޑުވެ، ރެކޯޑު ބެލެހެއްޓުމުގައި ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭނެއެވެ.

2. މީހުންނަށް ބަލައިގެން މިނިސްޓްރީތައް އުފެއްދުން ހުއްޓުވި، ދައުލަތުގެ ރިސޯސަސްތައް އެދެވޭ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވުމުގެ ފުރުސަތު ފަހިވުން: މިހާރު މިވާގޮތަކީ ކޮންމެވެސް މީހަކު މިނިސްޓަރަކަށް ހަދަންވެގެން މިނިސްޓްރީއެއް އުފައްދަނީއެވެ. ހަގީގަތުގައި އެފަދަ މިނިސްޓްރީއަކީ އެހެން މިނިސްޓްރީއެއްގެ ޑިޕާޓުމަންޓެއްގެ ގޮތުގައި ހިންގިދާނެފަދަ ތަނެކެވެ.

3. ސިޔާސީ މަގާމުތަކަށް ދައުލަތުގެ ހަޒާނާއިން ކުރެވޭ ހަރަދުތަކަކީ ހިފެހެއްޓިފައިވާ އެއްޗެއްކަމުގައި ހެދުން: ރިޔާސީ ނިޒާމު ހިންގާ އެމެރިކާއިން ފެންނަނީ ވެރިކަން ބަދަލުވުމާއެކު ސިޔާސީ މަގާމުތަކުގައި ތިއްބަވާ ބޭފުޅުން ބަދަލުވާތަނެކެވެ. ރާއްޖޭގައި ވާގޮތަށް މިނިސްޓްރީތައް އިތުރުވެ، އެތަކެއް އާ ސިޔާސީ މަގާމުތަކެއް އުފެދިގެންދާތަނެއް ނުފެނެއެވެ.

ރިޔާސީ ކޮމިޝަން: ޒައީމް މައުމޫނުގެ އަނެއް ގޭމު؟!

ހެޔޮވެރިކަމެއްކޮށް، ގާނޫނު އަސާސީއާ އެއްގޮތަށް ގާނޫނުގެ ވެރިކަމެއް ކުރަންކަމަށް ތަކުރާރުކޮށް ބުނަމުން އައިސް، ކޮންމެ ފަހަރަކުވެސް ކަންތައް މިކުރެވެނީ ޒައީމު މައުމޫނު ދައްކަވައިދެއްވި ނަމޫނާއާ އެއްގޮތަށް ނޫންތޯއެވެ؟ ގައުމުގައި ހިގައިދިޔަ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން ޒައީމް މައުމޫނުވަނީ އޭނާއަށް އިތުބާރުކުރެވޭ ބަޔަކުލައިގެން އެތަކެއް ރިޔާސީ ކޮމިޝަނެއް ހަދާފައެވެ. އެފަދަ ކޮމިޝަންތައް ވެގެން ގޮސްފައިވަނީ ޒައީމް މާކުރިންސުރެ ކުރައްސަވާފައި އޮތް ގޮތްތަކެއް ނުވަތަ ނިންމަވާފައިވާ ގޮތްތަކަކަށް އިތުރުބާރެއް ދިނުމުގެ ގޮތުން އެހެން ބަޔަކު މީހުން ލައްވާކުރުމާ ބޭކާރު މަސައްކަތަކަށެވެ. މިހާރު އަނެއްކާވެސް ފެނިގެން މިދަނީ އެފަދަ އެހެން ރިޔާސީ ކޮމިޝަނެކެވެ. އެތަނަށް އައްޔަންކޮށްފައި ތިބި މީހުންނަކީ (މިސާލަކަށް އައްޑުވަސް ހަސީނުއާއި އަދާލަތު ޕާޓީގެ ސެއިހު ރަޝީދު) އަކީ ޒައީމު މައުމޫނާމެދު ޒާތީގޮތުންނާއި އެހެނިހެން ގޮތްގޮތުން ޖަދަލުކޮށް މަލާމާތްކޮށްފައިވާ ބަޔަކަށްވީ އިރު އެމީހުންގެ މިނިވަންކަމާމެދު ސުވާލުއުފެދެއެވެ. ދެން އެމީހުން ލިޔާ ރިޕޯޓެއް ބަޔަކު ގަބޫލުކުރާނެތޯއެވެ؟

ތެދެކެވެ. ޒައީމެއްކަމަކު ނުވަތަ އެހެން މީހެއްކަމަކު ދައުލަތުގެ ހަޒާނާއަށް ހިޔާނާތްތެރިވެ، އެތަކެއް މުދަލަކާ ފައިސާއެއް ފޮރުވައިގެން އުޅެންޏާމުވާނީ އެތަކެއްޗެއް ހޯދައި އޭގެ ހައްގުވެރިންނަށް ހަވާލުކުރާށެވެ. އެއީ މިއަދު ރައީސް ނަޝީދުގެ ބޮލުގައި އެޅިފައިވާ ވާޖިބެކެވެ. އެކަން ނުކޮށެއް ނުވާނެއެވެ. މިގައުމު ތަރައްގީކޮށް އާރާސްތުކުރުމަށް އެފައިސާތަކާއި މުދާތައް ބޭނުމެވެ. ނަމަވެސް، ގޯހަކީ އެކަން ކުރަން އުޅޭ ގޮތެވެ. ގާނޫނު އަސާސީގެ ދަށުން އުފައްދާފައި ހުރި މިނިވަން އެތަކެއް މުއައްސަސާތަކެއް ހުއްޓާމެ، އެމުއްސަސާތަކުގެ ގާނޫނީ ބާރާ ފުށުއަރާގޮތަށް އަމިއްލައަމިއްލައަށް ބާރުތަކެއް ހޯދައިގެން ތިމާ އިތުބާރުކުރާ ދެތިން މީހަކުލައިގެން ކުރިން ޒައީމު މައުމޫނުވެސް ޖައްސާ ކަހަލަ ގޭމުޖައްސާތީވެއެވެ. ބަލަ، ތިޔަ ރިޔާސީ ކޮމިޝަނެއް ހަދައިގެން ތިޔައުޅެނީ މިނިވަން މުއައްސަސާތަކުން އެއްބާރުލުން ނުދޭތީހެއްޔެވެ؟ ނޫނީ އެވެރިން އެކަން ނުކުރަން ތިބީމާ ހެއްޔެވެ.

މިކަން ކުރާނެ ރަނގަޅުގޮތެއް ބުނެދެން ހެއްޔެވެ؟ ނިކަން ތިޔަ ރިޔާސީ ކޮމިޝަނުން ކުރީގެ ރައީސާ އޭނާގެ ބައިވެރިން ކުރިކަމަށް ބުނާ ކޮރަޕްސަންގެ މައްސަލަތައް ދައުލަތުގެ އެކި މިނިސްޓްރީތަކުންނާއި ޑިޕާޓްމަންޓުތަކުން އެއްބާރުލުން ހޯދައި ލިސްޓުކޮށްބަލާށެވެ. ރިޔާސީ ކޮމިސަނުގެ މަގުސަދަކީ 2 ކަމެއްކަމުގައި ހަދާށެވެ. 1. ބައިތުލްމާލުން މަދުވާ ފައިސާ ހޯދުން. 2. ކުރީގެ ވެރިންނާމެދު ކުރެވޭ ތުހުމަތުތަކުން އެމީހުން މިންޖުކޮށް، އެމީހުންނަށް ހައްގުވާ ރީތިނަން އެމީހުންނަށް ލިބިދިނުން. ތަހުގީގުކޮށް، މީހުން ބަންދުކޮށް ހަދާނެކަމެއްނެތެވެ. އެކަމާޖެހުމުން އެންޓިކަރަޕްސަން ކޮމިޝަނާ ހަވާލުކުރާށެވެ. ނޫނީ ބައްޑާރަ ނައިބު މެދުވެރިކޮށް ދައުލަތުގެ ހަޒާނާއިން މަދުވާކަމަށް ފެންނަ ބައި ހޯދުމަށް އެންޓިކަރަޕްސަން ކޮމިޝަނާ ހަވާލުކުރާށެވެ. އަދި އޮޑިޓު ރިޕޯޓުތަކުގައި ހުރި މައްސަލަތައް ތަހުގީގުކުރުމަށް އެކަމާ ބެހޭ މުއައްސަސާތަކަށް ބާރުއަޅާށެވެ. ކޮމިޝަނުގެ ދުވެލި ބާރުކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން އެތަނަށް ބޭނުންވާ އެހީތެރިކަމާ އެއްބާރުލުން ސަރުކާރުން ފޯރުކޮށްދޭށެވެ.

އެމްޑީޕީގެ ފަރާތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ކުރިމަތިލައިގެން ރައްޔިތުން ގަބޫލުނުކުރި ފަރާތްތަކަށް ދައުލަތުގެ ބޮޑެތި މަގާމުތައް؟!

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ކުރިމަތިލައިގެން ނާކާމިޔާބުވި ފަރާތްތަކަށް އިންތިހާބުގެ ފަހުން ދައުލަތުގެ ބޮޑެތި މަގާމުތަކެއް ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫނު ދެއްވުމާގުޅިގެން އެންމެ ބޮޑަށް މަލާމާތުކުރި މީހަކީ މިހާރުގެ ރައީސް ނަޝީދާއި އޭނާގެ ބައިވެރިންނެވެ. އިންތިހާބުން ފެއިލިވި މީހުންނަކީ ރައްޔިތުން ބޭނުންނެތިގެން އެއްލާލި ބަޔެއްކަމާއި އެފަދަ މީހުންނަށް ދައުލަތުގެ ބޮޑެތި މަގާމުތައް ދިނުމަކީ ރައްޔިތުންނަށް ކުރެވޭ މަލާމާތެއްކަމާއި ފުރައްސާރައެއްކަމަށް އެދުވަހު އެމީހުން ބުނެތެވެ. މާލޭގެ ގޮނޑިއަށް އަބްދުއްﷲ ކަމާލުއްދީން ކުރިމަތިލައިގެން ނާކާމިޔާބުވުމާގުޅިގެން ޖެހިގެންއައި ދުވަހު ދައުލަތުގެ މިނިސްޓަރުކަން ދިނުމާއި ތިމާ އުފަން ރަށް ހިމެނޭ އަތޮޅަށް ކުރިމަތިލައިގެން ރައްޔިތުން ގަބޫލުނުކުރި ސީނާ ޒާހިރު ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ވައްދައި، ސަރުކާރުގެ ނުފޫޒުން އޭނާ މަޖިލީހުގެ ރައީސަކަށް ހެދި ވާހަކަ ތަކުރާރުކޮށް އެކި ސްޓޭޖުތަކުގައި ދައްކާއުޅުނެވެ. މިއަދު އެވާހަކަތައް ހަދާން އެބަހުރިތޯއެވެ؟

މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި ރައީސް ނަޝީދު އެވަނީ ކުޅުދުއްފުށީ އުތުރު ދާއިރާއަށް ކުރިމަތިލައްވާ ނާކާމިޔާބުވެ ވަޑައިގެންނެވި މ. އުނިމާގޭ އަޙްމަދު އާދިލަށް މިނިސްޓަރ އޮފް ސްޓޭޓް ފޯރ ހޯމްއެފެއަރޒްގެ މަޤާމުކަން ދެއްވާފައެވެ. އަލިފުށި ދާއިރާއަށް ކުރިމަތިލައްވާ ނާކާމިޔާބުވެ ވަޑައިގެންނެވި މ. ޖަވާހިރުވާދީ މުޙައްމަދު ރަޝީދު ޙުސައިން (ބިގޭ ) އަށް މިނިސްޓަރ އޮފް ސްޓޭޓް ފޮރ ހިއުމަން ރިސޯސަސް، ޔޫތު އެންޑް ސްޕޯޓްސް މަޤާމުކަން ދެއްވާފައެވެ. އަދި މައްޗަންގޯޅީ އިތުރު ދާއިރާއަށް ކުރިމަތިލައިގެން ނާކާމިޔާބުވި އަހުމަދު ހަލީމް (ދޮންބިލެތް) އެވަނީ އެމްޑީޕީގެ މީޑިޔާ ކޯޑިނޭޓަރުކަމުގެ މަގާމަށް އެއްވެސް އިއުލާންކުރުމަކާ ނުލައި އައްޔަންކޮށްފައެވެ. ބޭނުމަކީ ކޮބާތޯއެވެ؟ ޒައީމު ކަންކުރާ ގޮތްތަކަށް މަލާމާތްކޮށްފައި، ޒައީމުގެ ފިޔަވަޅު މަތިން ފިޔަވަޅެއް އެޅުން ނޫންކަމެއް އެބަކުރެވޭތޯއެވެ؟ ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވަމުން އަންނަ ހެޔޮވެރިކަމާއި ޑިމޮކުރަސީގެ ރިވެތި މިސާލުތައް މިހާރު ކޮބައިތޯއެވެ؟

އަދިވެސް އަހަރެމެން މިތިބީ އެގޮތުގައެވެ. އަދި ގަބޫލުކުރަނީ ވެސް އެގޮތަށެވެ. ރައްޔިތުން ބަލައިނުގަތް ބަޔަކު ރައްޔިތުންގެ ވެރިންނަށް އިސްކުރުމަކީ ރައްޔިތުންނަށް ކުރެވޭ މަލާމާތެއް ނުވަތަ ނުފައްސާރައެކެވެ. ދައުލަތުން އެހެން ކޮންމެވެސް މަގާމެއް ދިނުމުގައި މައްސަލައެއް ނެތެވެ. މައްސަލައަކީ ޒައީމު މައުމޫނުގެ ފިޔަވަޅުމަތީ ފިޔަވަޅު ބަހައްޓަމުން ދައުލަތުގެ ބައިތުލްމާލުން އިސްރާފުކުރާތީވެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ ވޯޓުން ރައްޔިތުންގެ ވެރިންނަށް ތިބުމަށް ބޭނުންނޫން ކަމަށް ބުނި ބަޔަކު އަނެއްކާވެސް ގެނެސް ރައްޔިތުންގެ މައްޗަށް އަމުރުކުރާ ބަޔަކު ކަމަށް އިސްކުރީތީވެއެވެ.

މާރިޔާގެ އެހެން ކޮއްކޮއަކަށް އަނެއްކާވެސް ބޮޑު މަގާމެއް

މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި މާރިޔާގެ އެހެން ކޮއްކޮއެއް ކަމަށްވާ މިފްޒާލް އަހުމަދަށް އެޑްވައިޒަރ އޮން އިންވެސްޓުމަންޓުގެ (ނުވަތަ އިންވެސްޓުމަންޓުތަކާބެހޭ މުސްތަޝާރުގެ) މަގާމު ރައީސް ނަޝީދު ދެއްވައިފިއެވެ. މިމަގާމަކީ ބެލެވޭ ގޮތުގައި މިނިސްޓަރުންގެ ނައިބު ފެންވަރުގެ މަގާމެކެވެ. ކުރިން ވެސް ވަނީ މިނިސްޓަރުންގެ ނައިބުގެ މަގާމާއި އެފެންވަރުގެ މަގާމެއް މާރިޔާދީދީގެ އެއްބަޑު އެއްބަފާ ދެކޮއްކޮއަކަށް ދީފައެވެ. އެތަނުން އެކަކަކީ ހައުލާ އަހުމަދު ދީދީއެވެ. މަގާމަކީ ހާރިޖީ މިނިސްޓްރީގެ ނައިބެވެ. ދެން އަނެއް ކޮއްކޮއަށް މަގާމެއް އުފެއްދީ ރައީސް އޮފީހުގައި ނައިބު މިނިސްޓަރުންގެ ފެންވަރުގައެވެ.

މިފަހަރު މިފްޒާލަށް އުފައްދާދިން މަގާމަކީ މިނިސްޓްރީ އޮފް އިކޮނޮމިކް ޑިވެލޮޕްޓުމަންޓުގައި އަލަށް އުފެއްދި ސިޔާސީ މަގާމެކެވެ. އެ މިނިސްޓަރީގައި ވަރުވަރުގެ ޑިރެކްޓަރުންނާއި މިނިސްޓަރުގެ ދަށުން ސްޓޭޓު މިނިސްޓަރަކު (އާދިލް ސަލީމް) ހުންނަވަނިކޮށް އަނެއްކާވެސް ދައުލަތުގެ ބަޖެޓަށް ބާރުބޮޑުވާނެ ފަދަގޮތަކަށް އަލަށް ސިޔާސީ މަގާމެއް އުފެއްދީތީ ސުވާލު އުފެދެއެވެ. މިއީ ކޮންމެހެންވެސް ބޭނުންވެގެން އުފެއްދި މަގާމެއްތޯ ނޫނީ ޒައީމު މައުމޫނު ހައްދަވާހެން ކޮންމެވެސް މީހަކަށް ބޮޑު މުސާރަޔާއި އިނާޔަތްތަކެއް ދިނުމުގެ ބޭނުމުގައި އުފެއްދި މަގާމެއްތޯ އަހާލަން މިއޮތީ ޖެހިފައެވެ.

މައުމޫނުގެ ސަރުކާރު ގޯސްވެގެން އުޅުނުއިރު، ދައުލަތުގެ ބޮޑެތި މަގާމުތައް އާއިލީ މީހުންނަށް ހަދިޔާގެ ގޮތުގައި ދޭތީވެ އެކަމާ ނުރުހިގެން މާރިޔާމެން ރައީސް ނަޝީދުމެން ދުވާލު ދެއިރަށް މުޒާހަރާކޮށް އުޅުނު ހަދާންވޭތޯއެވެ؟ ހަމަޔާ އުސޫލު ގަބޫލުކުރާ އެމްޑީޕީގެ މެމްބަރުން ސަރުކާރާ މެދު ހިތްހަމަ ނުޖެހެނީ މިފަދަ ކަންތައްތަކާހުރެއެވެ. ދާދިފަހުން ބޭއްވި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިންތިހާބުގައި އެމްޑީޕީއަށް ނިސްބަތްވާ އެތައް ބަޔަކު އިންތިހާބުގައި ވޯޓުނުލައި ދުރުގައި ކުޅިބަލަންތިބީ މިފަދަ ސަބަބުތަކާހުރެއެވެ. އެވަރުންވެސް ރައީސް ނަޝީދަށް ފިލާވަޅެއް ލިބުނު ހެންނެއް ހިޔެއްނުވެއެވެ.

ކޮއިމަލާ ވެބްސައިޓަށް ދިންކަމަށް ބުނާ އިންޓަވިޔޫ ޑރ. ޝިހާމު ދޮގުކުރައްވައިފި!

ދާދިފަހުން ކޮއިމަލާ ވެބްސައިޓުގައި ވަނީ އެސައިޓުގެ ފަރާތުން އެމް.އެމް.އޭ (ރާއްޖޭގެ މަރުކަޒީ ބޭންކު) ގެ އިސްލާމީ އިގްތިސާދީ އެޑްވައިޒަރު ޑރ ޝިހާމު އިންޓަވިޔުއެއް (ބަސްދީގަތުމެއް) ދިންކަމަށް ބުނެ ވަރަށް ދިގު އިންޓަވިޔުއެއް ޖަހާފައެވެ. ނަމަވެސް، މިއަދުގެ ވަގުތެއްގައި އެކަމާ ބެހޭ ގޮތުން މިއަދު ނޫހުގެ ރިޕޯޓަރަކު ކުރި ސުވާލަކަށް ޑރ. ޝިހާމު ވިދާޅުވަނީ އެފަދަ އިންޓަވިޔުއެއް އެވެބުސައިޓަށް ދެއްވާފައި ނުވާނެކަމަށެވެ. ވަރަށް ބޮޑަށް ކޯފާ އިސްކުރައްވައި ވިދާޅުވިކަމަށް ވަނީ އެބޭފުޅާއަށް ނިސްބަތްކޮށް ދޭދޭ މީހުންގެ މެދުގައި ފިތުނަ އުފެދޭ ޒާތުގެ ވާހަކަ ނުފެތުރުމަށާއި އެކަމަށް ފަހުން ރައްދު ދެއްވާނެކަމަށެވެ. މިހެން އެވިދާޅުވީ އެއިންޓަވިޔުގައި އިސްލާމިކް މިނިސްޓްރީގެ ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރު މުހައްމަދު ޝަހީމު އަލީ ސައީދުއާ ދާމެދު މީހުންގެ މެދުގައި ރުޅިވެރިކަމާ ނަފުރަތު އުފެއްދުމަށް ލިޔެފައިވާތީވެއެވެ.

މިކަން ވެފައިވާ ގޮތެއް ހޯދުމަށް ބެލިބެލުމުގައި އަހަރެމެންނަށް އެނގުނީ (ހ) ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ހަގީގީތެއް އެބަސްދީގަތުމުގައި ހުރިޔަސް އެފަދަ އިންޓަވިޔުއެއް ޑރ ޝިހާމު ކޮއިމަލާއަށް ނުވަތަ އެހެންވެސް ސައިޓަކަށް މިފާއިތުވީ ދެމަހެއްހައި ދުވަހު ދެއްވާފައިނުވާކަމާއި (ށ) ވަރަށް ބޮޑަށް ވާހަކަ ވިއްސައި ނުވަތަ އަމިއްލައަށް ވާހަކަ ހަދައިގެން ލިޔުނުމީހެއްގެ މަގުސަދު ހާސިލުކުރުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފައިވާކަމާއި، (ނ) އަމިއްލައަށް ހަދަހަދައިގެން ކުރިންވެސް އެފަދަ އިންޓަވިޔުތައް އެކި މަޝްހޫރު މީހުންގެ ނަމުގައި އެސައިޓުގައި ލިޔެފައިވާކަމާއި، (ރ) އެސައިޓަކީ ޔާމީން އަބްދުއްގައްޔޫމާއި އޭނާގެ ޕާޓީ ޕީ.އޭގެ މަސްލަހަތަށް ލިޔާބަޔަކުކަމަށްވެފައި ބުރުމާ ގާސިމު ދެކެ އަންނަ ރުޅީގައި ނިމިގެންދިޔަ ރިޔާސީ އިންތިހާބުގައި ގާސިމަށް އަދާލަތުން ބައިއަތު ހިފުމުން އޭގެ ހަސަދަ އަދާލަތުގެ ބޮޑުންނަށް ބާލަން ބޭނުންވާކަމާއި (ބ) އަންނިގެ ސަރުކާރުގެ ތާއީދު ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ގެއްލެމުން ދިޔުމާއި އަދާލަތުން އަންނިގެ އަތުގައި ހިފައިގެން ތިބުމުގެ ސަބަބުން ދީނީ އިލުމުވެރިންނަށްވެސް އެނަފުރަތުން ބަޔެއް އަޅަމުންދާތީވެ ކޮއިމަލާ ސައިޓުގެ ކިޔުންތެރިން އިތުރުކޮށްލުމަށް ޖެހި ކެހިވެރި މަޅިއެއްކަމެވެ.

މިހިނދުގައި އަހަރެމެން އަދާލަތަށް ގޮވާލަނީ ތާކުންތާކު ނުޖެހޭ ކޮސް ލިޔުންތައް ލިޔެފައި އެމީހުންގެ ވެބުސައިޓުގައި ނުޖެހުމަށާއި، އެފަދައިން ކަންތައް ކުރުމަކީ ދީނަށް ނަފުރަތުކުރާ މީހުންނަށް ލިބޭ އިތުރު ހިތްވަރެއްކަމާއި، އަންނިގެ ސަރުކާރުގެ ހިންގުން ދޯހަޅިވެ ފާޑުކިޔުން އިތުރުވަމުންދާއިރު ދީނީ އިލުމުވެރިންގެ އަގުވައްޓާލުމަށް އިސްލާމްދީންދެކެ ނަފުރަތުކުރާ ބަޔަކު މަސައްކަތް ފަށާފައިވާއިރު އެފުރުސަތު އެގިތިބެ އެވެރިންނަށް ނުދިނުމަށެވެ. ހަމައެއާ އެކު ޝަހީމަށް ބުނެލަންއޮތީ ނަމުގެ ކުރިޔަށްލައިގެން ތިޔަ އުޅޭ "ފަޟީލަތުއް އުސްތާޒުލް ޝައިހު" ފަދަ ތިމާގެ ހައިބަތު އެހެން މީހުންގެ ކުރިމަތީގައި މަތިވެރިވާފަދަ ނަންނަމުން ދުރުހެލިވުމަށާއި ކުރީގެ ދިރިއުޅުމުގެ މަތިން ހަދާންކޮށް އަމަލުތައް ސީދާކުރުމަށެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އޭގެ ފައިދާ ކުރާކަމަށްވަންޏާމު އައްނިގެ ސަރުކާރުގެ މިނިސްޓްރީއެއް ބެލެހެއްޓުމުގައި ގޯހެއްނެތެވެ. ނަމަވެސް، ފިގުހު އެކަޑެމީ ވީހާ އަވަހަކަށް ގާނޫނަކުން މިނިވަންކޮށް މިނިސްޓްރީއިން ބޭރުކޮށް ހަރުދަނާ ގަވާއިދެއްގެ މަތިން ހިންގޭތޯ ބަލާށެވެ.

ގުޅޭ ލިޔުން:

ކޮއިމަލާ ސައިޓަށް ޑރ. ޝިހާމު ދެއްވިކަމަށް ބުނާ އިންޓަވިޔު

މިއަދު ނޫހުގައި ކޮއިމަލާގެ އިންޓަވިޔު ދޮގުކުރިކަމަށް ބުނާ ހަބަރު

ދ. މީދޫ ދާއިރާއަށް ސަންޓުރެވަލް ޝިޔާމު؟!

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގައި އެންމެ ފަރުވާކުޑަ މެމްބަރަކީ ދ. މެމްބަރު (ސަންޓުރެވަލް) އަހުމަދު ޝިޔާމު

މިހާރު މުއްދަތު ހަމަވަން ކައިރިވެފައިވާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހާޒިރީ ދައްކާގޮތުން މަޖިލީހުގެ މަސައްކަތަށް އެންމެ ފަރުވާކުޑަ މެމްބަރަކީ ދ. އަތޮޅުގެ މެމްބަރު (ސަންޓުރެވަލް) އަހުމަދު ޝިޔާމެވެ. އެންމެ 28 ޖަލްސާއަށް ހާޒިރުވެ، ހާޒރިއިން %32 ހޯދައި މެމްބަރުންގެ ހާޒރީއިން ފަހަތުން އެއް ވަނަ ހޯދާފައިވެއެވެ. ނިމިގެންދިޔަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ދައުރުގައި 86 ޖަލްސާ ބޭއްވުނުއިރު، އޭގެތެރެއިން 58 ޖަލްސާ ހިގަމުން ދިޔައިރު ޝިޔާމު އުޅުނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ދޫކޮށްފައިވާ ރަތް ޕާސްޕޯޓުގައި އަމިއްލަ ވިޔަފާރި ދަތުރުތަކުގައި ނޫނީ އަބިދަރިންނާ އެކު މަޖާކޮށްލުމަށް ރާއްޖޭއިން ބޭރުގައެވެ. (ތަފުސީލު ބައްލަވާލެއްވުމަށް މިލިންކަށް ކުލިކުކޮށްލަވާށެވެ.) އަނެއްކާވެސް މީނާ (އަހުމަދު ޝިޔާމު މުހައްމަދު، ގ. ސަންސެޓް، މާލެ) މިވަނީ އަމިއްލަ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި ދ. އަތޮޅުގެ މީދޫ ދާއިރާއަށް ކުރިމަތިލާފައެވެ.

މީނާއަކީ ދެރިސޯޓެއްގެ ވެރިޔަކަށްވީއިރުވެސް، އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަވާއިދުގައި އަމިއްލަ މަސްލަހަތު ހިމެނޭ ކަންކަމުގައި ވޯޓުދީގެން ނުވާނެކަމަށް ހުދާއި ކަޅުން ލިޔެފައި އޮއްވާމެ، ތިމާގެ އަމިއްލަ ރިސޯޓުތަކުގެ މުއްދަތު އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި (ރައްޔިތުންގެ މަސްލަތު ހަދާން ނައްތާލައި) މަދުފަހަރު ނޫނީ މަޖިލީހުގެ ޖަލުސާއަށް ނާންނަ މިކަލޭގެ ވަނީ ވޯޓުދީފައެވެ. މީގެ އިތުރުން، ސުނާމީގެ ދުވަސްވަރު ޑީއާރުޕީގެ ނައިބު ޒައީމަކަށްވެހުރެ ރާއްޖޭގެ އިގުތިސާދު އަލުން އާރާސްތުކުރުމަށް ބޭރުގެ ފަރާތްތަކުން ދިން ލޯނު އެހީތަކުގެ ބޮޑު ބަޔެއްވަނީ ތިމާގެ އަމިއްލަ ރިސޯޓުތައް މަރާމާތުކުރުމަށް މަގާމާއި ބާރާއި ނުފޫޒުގެ ބޭނުންކޮށް މައުމޫނުގެ ސަރުކާރު މެދުވެރިކޮށް ހޯދާފައެވެ. ދ. އަތޮޅު މީހުންނަށް ލާރީގެ ދަޅަ ދައްކައިގެން މިފަދަ ޖާހިލު ވިޔަފާރިވެރިން ކުރާ ކަމަކީ މިއީއެވެ.

ކުރީގެ ރައީސް މައުމޫނުގެ ކޮއްކޮ ޔާމީނުގެ އެހީތެރިކަމުން މުއްސަދިވީ މީހުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ނ. ކުޑަފަރީ އަށް އުފަން ޝިޔާމުވަނީ ޔާމީނާއެކު އެންމެ ކުރީކޮޅުގައި ޑީއާރުޕީއަށް ވަދެފައެވެ. އެއަށްފަހު، ޔާމީނުގެ އާރާއިބާރު ކެޑުމުން ޖާބިރެކޭ އެއްފަދައިން ޔާމީނާ ދުރަށްޖެހި، އެންމެފަހުން މައުމޫނުގެ ވެރިކަން ވެއްޓުމުން އެވަނީ ބާރާއި ނުފޫޒުގެ ބޭނުމުގައި ފައިސާ އޮއްސަމުން ދިޔަ ޑީއާރުޕީއިންވެސް ވަކިވެފައެވެ. އެމްޑީޕީއަށް މާދަމާ ނުވަންނާނެކަމެއްވެސް ނޭގެއެވެ. މީނާ ފައިސާ ހަރަދުކޮށްގެން ހިންގާ ސަން ރޭޑިޔޯއާއި އިރުއޮބުޒޯވަރަކީ ހަމައެކަނި ސިޔާސީ ޖާހާ މަގާމަށްޓަކައި ކުރާ ކަންތައްތަކެކެވެ. މިފަދަ ސިޔާސީ ހިޔަޅުންގެ ކިބައިން ދާލު އަތޮޅުގެ ރައްޔިތުން ސަލާމަތްވެ ތިބުމަށް ވަސިއްޔަތްކުރަމެވެ. އަހަރެމެން މިފަހަރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހޮވަންވީ ސަންޓްރެވަލު ޝިޔާމުމެން ކަހަލަ ރާބޮއި މަސްތުވެ، ދޮން އަންހެންކުދިންނާއެކު ގައިގޯޅިކޮށް އުޅެފައިވާ ފޮޓޯތަކެއް އިންޓަނެޓަށް ލީކުވެފާވާ ގޮތެއްނެތް މީހުންނެއް ނޫނެވެ.

ރައްޔިތުންގެ ކަންތައްތައް ހެޔޮމަގަށް އަޅުވައި، ހެޔޮވެރިކަމެއް މިދިވެހި ފަސްގަނޑުގައި ގާއިމުކުރެވޭނީ ފައިސާ އޮތީތީވެ ވޯޓުގަނެވޭނެކަމަށް ގަބޫލުކުރާ ސަންޓްރެވަލް ޝިޔާމުމެން، ޖާބިރުމެން، ގައްދޫ ޒާހިރުމެން، ތަސްނީމުމެން، ޖަންގިޔާ ނާޒިމުމެން، އޭޑީކޭ ނާޝިދުމެން، ހަމްޒާމެން އަދި އެނޫނަސް އެފަދަ ފާސިގު ވިޔަފާރިވެރިންގެ ކިބައިން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީސް ސަލާމަތްކުރެވިގެންނެވެ. މިމީހުންގެ ހަމައެކަނި ބޭނުމަކީ ރަތްޕާސްޕޯޓާއި، މެމްބަރުކަމުގެ ހައިބަތާއި ތިމާގެ އަމިއްލަ ވިޔަފާރިކުރިއެރުމަށްޓަކައި ސިޔާސީ ބާރާއި ނުފޫޒެވެ.

މޮބައިލު ފޯނުން ދިވެހި ވެބްސައިޓުތައް ބަލާނެ ގޮތް

އިންޓަނެޓަށް ވަނުމަށްޓަކައި ގިނަބަޔަކު މޮބައިލުފޯނު ބޭނުންކުރެއެވެ. އިންޓަނެޓަށް ފޯނުގެ ޒަރިއްޔާއިން ވަނުމަށްޓަކައި ބޭނުންކުރާ އެންމެ މަޝްހޫރު ބުރައުޒަރަކީ އޮޕެރާ ކުންފުނީގެ (miniopera) މިނީއޮޕެރާއެވެ. މިނީއޮޕެރާ ބޭނުންކޮށްގެން ދިވެހިން ލިޔެފައި ހުންނަ ވެބްސައިޓުތައް ބެލުމަށްޓަކައި

1. ޔޫއާރުއެސް ނުވަތަ ސައިޓުގެ އެޑްރެސްލިޔާތަނުގައި "config:" ލިޔެލުމަށްފަހު، ސުކުރީނުގެ ވާތް ފަރާތުގައިވާgo to އަށް ކުލިކުކޮށްލާށެވެ.

2. use bitmap fonts for complex އާ ދިމާލުގައިވާ no އަށް ކުލިކުކޮށްލާށެވެ. އެއަށް ފަހު އެތަން yes އަށް ބަދަލުކޮށްލާށެވެ.

3. ސަފުހާގެ އެންމެ ތިރިއަށް ގޮސް "save" އަށް ކުލިކުކޮށްލައި، ސެޓިން ފޯނުގައި ރައްކާކުރާށެވެ. މިހާރު ކުރިން ފެންނަ ގޮޅިތަކުގެ ބަދަލުގައި ތާނަ އަކުރު ފެންނާނެއެވެ. މިކަމާގުޅޭ ވީޑިޔޯ ބައްލަވާށެވެ.

..

4. މިހާރު ފޮންޓު ރީތިކޮށް ފެންނާނެއެވެ. ނަމަވެސް، އެއް ސަފުހާއިން އަނެއް ސަފުހާއަށް ދިޔުމުގެ ތެރޭގައި އަކުރުތަކުގައި މައްސަލަޖެހިދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް، ލަފުޒުތަކުގެ ދޭތެރެ މާބޮޑަށް ދުރުވުން ނުވަތަ އަކުރުތަކާ ފިލިތައް މަސްހުނިވުމެވެ. މިހެން ވެއްޖެނަމަ، ސެޓިންސްއަށް ގޮސް ފޮންޓުގެ ސައިޒު އެހެން ކޮންމެވެސް ސައިޒަކަށް ބަދަލުކޮށްލުމުން ރަނގަޅުވެދާނެއެވެ. މިކަމާގުޅޭ ވީޑިޔޯ ބައްލަވާށެވެ.

..

ސުވާލާއި ޖަވާބު

(ހ) ތިޔަގޮތަށް ސެޓިންސް ހަދައިގެން ވެސް ހަވީރު ނޫހާއި މިއަދު ނޫހުގައި ލިޔެފައިހުންނަ ލިޔުންތަކުން ތާނައަކުރެއް ނުފެނޭ.

ޖަވާބު: އެވެބުސައިޓުތަކުގައި ބޭނުންކުރަނީ ވިންޑޯސް 98 ގެ ފޮންޓުތައް. މިގޮތަށް ހަދައިގެން ފެންނާނީ ހަމައެކަނި ވިންޑޯސް އެކްސްޕީގެ ފޮންޓުތައް ނުވަތަ ޔުނިކޯޑު ފޮންޓުތަކުން ލިޔެފައި ހުންނަ ސައިޓުތައް. އެހެންނަމަވެސް، ފޯނަށް އެފޮންޓުތައް އަޅައިގެން އޮޕެރާ ކުންފުނީގެ އޮޕެރާ މޮބައިލު ބުރައުޒަރުން ނުވަތަ އިންޓަނެޓު އެކްޕުލޯރާ މޮބައިލު ބުރައުޒަރުން އެސައިޓުތައް ރީތިކޮށް ފެނިދާނެ.

(ށ) މިނީއޮޕެރާ ޑައިންލޯޑުކުރާނީ ކިހިނެއް؟ މިއަށް ފައިސާ ދައްކަންޖެހޭތަ؟

ޖަވާބު: މިއީ އެއްވެސް އަގަކާނުލައި މިނީއޮޕެރާގެ ވެބްސައިޓުން ހިލޭ ޑައުންލޯޑުކުރެވޭ ފޯނުގައި ބޭނުންކުރާ ބަރައުޒަރެއް. މިނީއޮފެރާ ބުރައުޒަރާއި އޮޕެރާ މޮބައިލު ބުރައުޒަރަކީ ތަފާތު ދޭތި. އޮޕެރާ މޮބައިލު ބުރައުޒަރު ޖެހޭނީ ގަނެގެން ފޯނަށް އަޅަން.

(ނ) މިގޮތަށް ތާނައިން ލިޔެފައި ހުންނަ ސައިޓުތައް ކިޔުމުން ބިލުބޮޑުވާނެތަ؟

ޖަވާބު: އާނ. އިގިރޭސި އަކުރުން ލޔެފައި ހުންނަ ސައިޓެއްގައި ހުންނަ އެވަރުގެ ލިޔުންކޮޅަކަށް ވުރެން މިހެން ހުންނަ ތާނައަކުރުގެ ލިޔުންކޮޅެއް ފޯނުން ބަލާލުމަށް ކުޑަކޮށް ހަރަދުބޮޑުވާނެ. ސަބަބަކީ މިސެޓިންސް އިން ހަގީގަތުގައި ކުރާކަމަކީ ފޮންޓުތައް ތަސްވީރުތަކަކަށް ބަދަލުކޮށްލަނީ. ލިޔުން ޑައުންލޯޑުކުރުމަށްވުރެ ތަސްވީރު ޑައުންލޯޑުކުރުމަށް ގިނަ ބައިޓުސް ޑައުންލޯޑުކުރަންޖެހޭ.